fisikon

Διεθνείς Υποδομές 2

 

Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB)


Το Έργο του Ελληνο-Βουλγαρικού Διασυνδετήριου Αγωγού (IGB) αποτελείται από έναν αγωγό μήκους περίπου 182 χλμ. (εκ των οποίων περίπου 31 χλμ. βρίσκονται εντός της ελληνικής επικράτειας), καθώς και τις αναγκαίες υποστηρικτικές εγκαταστάσεις (Μετρητικοί Σταθμοί, βανοστάσια, Κέντρο Λειτουργίας). Με σημείο εκκίνησης την Κομοτηνή, ο αγωγός θα καταλήγει στη Stara Zagora αντίστοιχα, συνδέοντας τα δίκτυα Φυσικού Αερίου Ελλάδος και Βουλγαρίας, ενώ θα υπάρχει η δυνατότητα της αντίστροφης ροής (reverse flow). Προβλέπεται επίσης η διασύνδεσή του με τον αγωγό TAP. Ο αγωγός IGB έχει αρχική δυναμικότητα 3 δισ. κυβ. μέτρα φυσικού αερίου (φ. α.) ετησίως, με δυνατότητα αύξησής τους στα 5 δισ. κυβ. μέτρα φ. α. ετησίως με την κατασκευή Σταθμού Συμπίεσης.

Τη μελέτη, την κατασκευή και τη λειτουργία του Έργου έχει αναλάβει η Εταιρεία ICGB AD, η οποία ιδρύθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2011 με έδρα τη Σόφια της Βουλγαρίας. Οι Μέτοχοι της ICGB AD είναι η Βουλγαρική κρατική Εταιρεία Bulgarian Energy Holding (BEH) (50%) και η ελληνική Εταιρεία ΥΑΦΑ ΠΟΣΕΙΔΩΝ (50%), στην οποία συμμετέχουν ισομερώς η ΔΕΠΑ και η ιταλική EDISON.

Σημειώνεται ότι, τόσο η Ελλάδα, όσο και η Βουλγαρία, υποστηρίζουν ενεργά το Έργο χαρακτηρίζοντάς το ως έργο εθνικής σημασίας, και δημοσίου συμφέροντος (Ελλάδα: Νόμος 4001/2011, Άρθρο 176, Βουλγαρία: Απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου No 452 της 07.06.2012). Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέταξε το Έργο στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest – PCIs) της ισχύουσας λίστας βάσει του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 347/2013. Επίσης, το Έργο περιλαμβάνεται στον κατάλογο των έργων προτεραιότητας της πρωτοβουλίας για την Ενεργειακή Διασύνδεση των χωρών της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης (Central and South Eastern Europe Gas Connectivity – CESEC).

Κατά το 2018, η ΕΕ ενέκρινε τη συμβατότητα του οικονομικού σχεδιασμού του έργου καθώς και του φορολογικού του καθεστώτος, σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων. Αναμένεται να χορηγηθούν συνολικές επιχορηγήσεις ύψους 84 εκατ. € από το Ευρωπαϊκό Ενεργειακό Πρόγραμμα Ανάκαμψης (ΕΕΠΑ - EEPR) και τα Διαρθρωτικά Ταμεία Βουλγαρίας (European Structural & Investment Funds - ESIF). Επιπρόσθετα, οι Εθνικές Ρυθμιστικές Αρχές της Ελλάδας και της Βουλγαρίας με τη σύμφωνη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής χορήγησαν στον αγωγό καθεστώς Εξαίρεσης από την πρόσβαση Τρίτων μερών (TPA Exemption).

Η Τελική Επενδυτική Απόφαση για την υλοποίηση του Έργου IGB ελήφθη στις 10 Δεκεμβρίου 2015. Σε συνέχεια της ολοκλήρωσης των σχετικών Διεθνών Διαγωνισμών, τον Μάρτιο του 2019, ανατέθηκαν οι υπηρεσίες Owner’s Engineer- Υπηρεσίες Διοίκησης Έργου, Επίβλεψης (Supervision) και Επιθεώρησης (TPI) -, ενώ τον Μάιο 2019 ολοκληρώθηκαν οι διαγωνισμοί και ανατέθηκαν οι υπηρεσίες για την Προμήθεια Σωλήνων και την Εργολαβία Κατασκευής (EPC - Engineering Procurement & Construction).

Στις 22 Μαΐου 2019, έλαβε χώρα στο Κίρκοβο της Βουλγαρίας η τελετή έναρξης κατασκευής με τις εργασίες στο πεδίο να ξεκινούν μέσα στο καλοκαίρι του 2019. Τον Σεπτέμβριο του 2022, επιτευχθεί η Μηχανολογική Περάτωση του ‘Εργου και στις 1/10/2022 ξεκίνησε η Εμπορική λειτουργία του.

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της μη δεσμευτικής φάσης της δοκιμής αγοράς για την επέκταση δυναμικότητας στον αγωγό IGB, o ICGB ανακοίνωσε την εκκίνηση της δεσμευτικής φάσης. Στόχος είναι η αύξηση της δυναμικότητας, ενώ τα αποτελέσματα αναμένονται τον προσεχή Σεπτέμβριο 2024.

 

Δ. Νέος τερματικός σταθμός ΥΦΑ στην Αλεξανδρούπολη


Το έργο του Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου Αλεξανδρούπολης αποτελεί ένα σύγχρονο, πρωτοποριακό και υψηλής τεχνολογίας έργο που αποτελείται από μία υπεράκτια πλωτή μονάδα παραλαβής, αποθήκευσης και αεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου και από ένα σύστημα υποθαλάσσιου και χερσαίου αγωγού, μέσω του οποίου το φυσικό αέριο προωθείται στο Εθνικό Σύστημα (Μεταφοράς) Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) και από εκεί προς τους τελικούς καταναλωτές.

Το ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης αποσκοπεί στη δημιουργία μίας τέταρτης πύλης εισαγωγής φυσικού αερίου στην χώρα μας, δυναμικότητας παροχής έως 15 εκ. κυβικών μέτρων ημερησίως ή 5,5 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως και αποθηκευτικής ικανότητας έως 170.000 κυβικών μέτρων (κ.μ.) υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Η εμπορική λειτουργία του ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης αναμένεται το 2023.

H ΔΕΠΑ συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της GASTRADE Α.Ε. με ποσοστό 20%.




 

Διασυνδετήριος Αγωγός Eastern Mediterranean Pipeline (EastMed)


Ο διασυνδετήριος αγωγός Eastern Mediterranean (EastMed) έχει ως στόχο την απευθείας μεταφορά φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Φυσικού Αερίου, μέσω της Ελλάδας. Η αρχική δυναμικότητα του αγωγού είναι 10 δισ. κυβ. μέτρα φυσικού αερίου ετησίως. Ο αγωγός EastMed ακολουθεί υποθαλάσσια όδευση προς την Κύπρο, στη συνέχεια προς τις ακτές της Κρήτης και ακολούθως, μέσω της Πελοποννήσου και της Δυτικής Ελλάδας ως τις ακτές της Θεσπρωτίας και την Ιταλία. Στο Φλωροβούνι της Θεσπρωτίας, ο αγωγός EastMed μπορεί να συνδεθεί με το έργο του αγωγού ΠΟΣΕΙΔΩΝ, ενισχύοντας περαιτέρω την ολοκλήρωση της αγοράς ενέργειας της ΕΕ με τις νέες ανακαλύψεις στη λεκάνη της Λεβαντίνης.

Από τον Ιούλιο του 2014, η διαχείριση του Έργου ανήκει στην θυγατρική της ΔΕΠΑ «ΥΑΦΑ – ΠΟΣΕΙΔΩΝ», στην οποία συμμετέχει ισομερώς η ιταλική Edison. Το διασυνοριακό αυτό έργο είναι ενταγμένο από το 2013 στον Κατάλογο των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest – PCIs) της ΕΕ, βάσει του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 347/2013.

Το 2015, ξεκίνησε η συγχρηματοδότηση από την ΕΕ των προ της Μελέτης Εφαρμογής (Pre-Feed Studies) μελετών του έργου. Το σύνολο των μελετών που εκπονήθηκαν και ολοκληρώθηκαν τον Μάρτιο του 2018 επιβεβαιώνουν την τεχνική εφικτότητα, την οικονομική βιωσιμότητα και την εμπορική ανταγωνιστικότητα του Έργου. Επίσης, επισημαίνουν την προστιθέμενη αξία του αγωγού EastMed, αλλά και τον συμπληρωματικό του χαρακτήρα, στο πλαίσιο των προοπτικών εξαγωγής του φυσικού αερίου της Νοτιοανατολικής Μεσογείου για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης.

Στις 25 Ιανουαρίου 2018, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τη συγχρηματοδότηση με το ποσό των 34.500.000 € των κυρίων εναπομεινάντων σταδίων της ανάπτυξης και ωρίμανσης του έργου (φάση Μελέτης Εφαρμογής - Front End Engineering Design – FEED). Το ποσό καλύπτει κατά ποσοστό 50% το κόστος για την εκπόνηση των περιβαλλοντικών μελετών, της Μελέτης Εφαρμογής (FEED) καθώς και τη διενέργεια της Λεπτομερούς Υποθαλάσσιας Έρευνας (Detailed Marine Survey – DMS). Η σύμβαση επιχορήγησης (Grant Agreement) ύψους € 34.5 εκ. από τους πόρους του προγράμματος Connecting Europe Facility υπεγράφη τον Ιούνιο 2018.

Η ανάπτυξη του αγωγού EastMed, πέραν της ΕΕ, χαίρει εξαρχής της ενεργούς στήριξης των Κυβερνήσεων των κρατών από τα οποία θα διέρχεται. Στο πλαίσιο αυτό, στα τέλη του 2018 ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Κύπρου, της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Ιταλίας για τη σύναψη Διακυβερνητικής Συμφωνίας (IGA) για την υποστήριξη της υλοποίησης του έργου. Το κείμενο αναμένεται να υπογραφεί εντός του δεύτερου εξαμήνου του 2019, σε συνέχεια της έγκρισης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

 

Ο Αγωγός ΠΟΣΕΙΔΩΝ (Poseidon)


Ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας – Ιταλίας ΠΟΣΕΙΔΩΝ αποτελείται από δύο τμήματα: το χερσαίο τμήμα μήκους περίπου 760 χλμ. που ξεκινά από τα ελληνοτουρκικά σύνορα στους Κήπους και διασχίζοντας τις Περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας και Ηπείρου, καταλήγει στις ακτές της Θεσπρωτίας, και το υποθαλάσσιο τμήμα του έργου, με μήκος περίπου 210 χλμ. το οποίο συνδέει τις Θεσπρωτικές ακτές με το Ότραντο της Ιταλίας και αναπτύσσεται από την ελληνική εταιρεία με την επωνυμία «Υποθαλάσσιος Αγωγός Φυσικού Αερίου Ελλάδος – Ιταλίας ΠΟΣΕΙΔΩΝ Α.Ε.» (ΥΑΦΑ ΠΟΣΕΙΔΩΝ). Στην εν λόγω εταιρεία συμμετέχουν ισοµερώς η ΔΕΠΑ και η Ιταλική EDISON.

Ο αγωγός έχει σχεδιαστεί με αρχική δυναμικότητα 12 δισ. κυβ. μέτρα φυσικού αερίου (φ.α.) ετησίως προς την Ιταλία, με δυνατότητα αναβάθμισης μέχρι και σε 20 δισ. κυβ. μέτρα φ.α. ετησίως, το οποίο θα είναι διαθέσιμο στα ελληνικά σύνορα. Ο αγωγός ΠΟΣΕΙΔΩΝ ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια στην ΕΕ επιτρέποντας τη διασύνδεσή της με πηγές αερίου της Κασπίας, της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου.

Η Ε.Ε. αναγνώρισε τη στρατηγική σημασία του αγωγού ΠΟΣΕΙΔΩΝ, συμπεριλαμβάνοντάς το υποθαλάσσιο τμήμα του στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest – PCIs) της ισχύουσας λίστας βάσει του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 347/2013. Επιπλέον, το έργο συγχρηματοδοτήθηκε από πόρους των προγραμμάτων «Διευρωπαϊκά Δίκτυα στον τομέα της ενέργειας» (ΤΕΝ – Ε) καθώς και το «Ευρωπαϊκό Σχέδιο Οικονομικής Ανάκαμψης στον τομέα της ενέργειας» (EEPR).

Ο αγωγός ΠΟΣΕΙΔΩΝ είναι ένα ήδη ώριμο έργο έχοντας λάβει το σύνολο των αδειοδοτήσεων για το υποθαλάσσιο τμήμα του ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η αδειοδοτική διαδικασία για το χερσαίο τμήμα του. Οι κύριες άδειες κατασκευής για το ιταλικό τμήμα έχουν αποκτηθεί και έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος προς την ολοκλήρωση της διαδικασίας αδειοδότησης στην Ελλάδα. Το έργο αναπτύσσεται σε πλήρη συμμόρφωση με το κοινοτικό κεκτημένο, σε καθαρά εμπορική βάση κατά τα πρότυπα άλλων μεγάλων έργων υποδομής φυσικού αερίου διασυνοριακού ενδιαφέροντος.

Η τελική επενδυτική απόφαση για την υλοποίηση του έργου αναμένεται να ληφθεί εντός του 2019. Με βάση το ισχύον χρονοδιάγραμμα, η ολοκλήρωση και η έναρξη λειτουργίας του έργου αναμένεται να γίνει στα τέλη του έτους 2022 – αρχές του 2023.

Οι αγωγοί IGB, EastMed και ΠΟΣΕΙΔΩΝ, λόγω της σημαντικής προόδου που έχουν καταγράψει, συμπεριελήφθησαν στα τέλη του 2018 από τον ENTSO-G (Ένωση Ευρωπαίων Διαχειριστών Δικτύων Μεταφοράς φ.α.) στο δεκαετές σχέδιο ανάπτυξης των δικτύων μεταφοράς (TYNDP).

Άλλες Διεθνείς Δραστηριότητες


Η εταιρεία βρίσκεται σε συνεχείς διαβουλεύσεις με παραγωγούς φυσικού αερίου ή και άλλων εναλλακτικών πηγών αερίου, με στόχο τη διασφάλιση των αναγκαίων ποσοτήτων για τη βιωσιμότητα των ανωτέρω Έργων και παράλληλα την διασφάλιση της επαρκούς και ανταγωνιστικής τροφοδοσίας τόσο της ελληνικής όσο και της περιφερειακής αγοράς.

Επιπλέον, η εταιρεία παρακολουθεί συστηματικά τις τάσεις σε διεθνές επίπεδο με συμμετοχή στη συνδιαμόρφωση των σχετικών εξελίξεων στην αγορά ενέργειας ενώ παράλληλα επιδιώκει διεθνείς στρατηγικές συνεργασίες, με στόχο την ανάπτυξη νέων διεθνών δραστηριοτήτων κοινού ενδιαφέροντος.

Η ΔΕΠΑ καταγράφει μακροχρόνια εμπειρία στην αποτελεσματική διεκδίκηση και αποδοτική αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων για την ανάπτυξη έργων της. Από το 2018, η εταιρεία προωθεί παράλληλα και ενεργά την έρευνα και την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, δημιουργώντας και εξασφαλίζοντας νέα δεδομένα και προοπτικές στον τομέα της ενέργειας, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

η ΔΕΠΑ Εμπορίας εισήλθε πρόσφατα και στο μετοχικό κεφάλαιο της FIER THERMOELECTRIC SA, με ποσοστό 35%, για την ανάπτυξη μονάδας ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο στην Αλβανία. Πρόκειται για την πρώτη θερμική μονάδα ηλεκτροπαραγωγής στην Αλβανία με ισχύ 174 MW, την οποία η εταιρεία θα τροφοδοτεί με φυσικό αέριο, στο πλαίσιο μακροχρόνιας συμφωνίας. Αντικείμενο της δραστηριότητας της FIER THERMOELECTRIC SA είναι η ανάπτυξη του έργου του θερμοηλεκτρικού σταθμού, καθώς και η πώληση, εμπορία ή άλλη διάθεση της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από το εργοστάσιο. Εκτιμάται ότι η μονάδα αυτή θα επιτρέψει στην Αλβανία να μειώσει σημαντικά τις εισαγωγές ηλεκτρικού ρεύματος και να διαχειριστεί αποτελεσματικά και με μεγαλύτερη ευελιξία την αυξανόμενη ζήτηση ενέργειας στην γειτονική χώρα. Η συμμετοχή της ΔΕΠΑ Εμπορίας στην ανάπτυξη της μονάδας εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας το Νοέμβριο του 2023. Η ΔΕΠΑ Εμπορίας, έχει υπογράψει μακροχρόνια σύμβαση για την παροχή φυσικού αερίου στη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής.

Τεχνικά Χαρακτηριστικά